Publiczny transport zbiorowy – będzie lepiej, czy gorzej?


Zachęcamy do zapoznania się z referatem przygotowanym przez dr Michała Wolańskiego, z Katedry Transportu Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, na konferencję PublicTrans 2018 organizowaną przez SITK oddział w Radomiu.
Referat przedstawia diagnozę obecnej sytuacji w publicznym transporcie zbiorowym, postulowane wcześniej rozwiązania w ustawie oraz rozwiązania autorskie.

 

Poniżej podsumowanie referatu (pełna wersja pdf):

Przezwyciężenie aktualnego regresu transportu publicznego na terenach wiejskich pilnie wymaga aktywnej polityki rządu łącznie w dwóch sferach: legislacyjnej i finansowej. Obie te sfery powinny skupić się na maksymalnym zmotywowaniu samorządów do aktywnego i efektywnego podejmowania funkcji organizatorów komunikacji, przy jednoczesnym usuwaniu barier – wyzwań organizacyjnych, czy prawnych, którym świeżo upieczeni i niezamożni organizatorzy mogą nie podołać lub podołanie którym odwróci ich uwagę od faktycznych wyzwań, które polegają na eliminacji „białych plam” komunikacyjnych i wykluczenia transportowego. Wprowadzając nowe regulacje unikać rozwiązań, które rodzą ryzyko dalszego regresu komunikacji w sytuacji, jeśli samorząd nie zachowa się po myśli ustawodawcy, a które niestety cechowały wszystkie ostatnio podejmowane próby legislacyjne.

Zdaniem autora takie podejście jest możliwe przy zachowaniu następujących podstawowych zasad:
• nadaniu samorządom uprawnień do samodzielnego wyboru modelu organizacji transportu, optymalnego w danych warunkach, jednego dla całej sieci, lub różnego dla jej fragmentów – konkurencji o rynek (wyłączności służby publicznej) lub konkurencji o pasażera; wybór modelu, jak również zasad i zakresu konkurencji regulowanej o pasażera powinien następować w ramach uchwalania planu transportowego;
• redukcji liczby organizatorów transportu, w szczególności skupienie całości kompetencji w ramach organizacji komunikacji lokalnej (poza miejską) na powiatach, na których to powinien ciążyć obowiązek sporządzania planów transportowych;
• wprowadzenia motywatorów finansowych dla samorządów kontraktujących służbę publiczną – wyposażenie takich powiatów w „znaczone” środki finansowe na ten cel oraz dodatkowe środki na eliminację białych plam, przy jednoczesnym zachowaniu dopłat do ulg ustawowych w przewozach komercyjnych;
• obowiązku inwentaryzacji w ramach planów transportowych „białych plam transportowych”, czyli sołectw nie posiadających określonego jednolicie określonego minimalnego standardu obsługi komunikacyjnej;
• konsekwencji finansowych w postaci partycypacji w dopłatach do ulg ustawowych dla samorządów które nie uchwalają planów transportowych lub nie kontraktują przewozów służby publicznej – jeśli na danym obszarze liczba „białych plam” jest ponadprzeciętna.